Barbora już w wieku czterech lat polubiła dźwięk skrzypiec. Tajniki gry opanowała do perfekcji, studiując w konserwatorium muzycznym. Z czasem porzuciła tradycyjny instrument na rzecz elektrycznego, a miejsce klasycznego repertuaru zajęły popularne przeboje muzyki rozrywkowej. Barbora Černá-Dvořáková, na co dzień rzeczniczka czeskiej spółki węglowej OKD, to dziś prawdziwa gwiazda pop rocka.
Jest 10 lutego 2024 r. Na Stadionie Miejskim w Karwinie rozegrany zostanie mecz pomiędzy MFK Karvina i Spartą Praga, inaugurujący wiosenną rundę czeskiej ekstraklasy. Gości sponsoruje od kilku już lat spółka węglowa OKD. Jest słoneczna pogoda. Trybuny pękają w szwach. Sędziowie wyprowadzają obie drużyny na murawę. Za nimi podąża postać w górniczym mundurze z instrumentem w rękach. Publiczność bacznie przygląda się, któż to taki? Odpowiedź pada niebawem z boiskowego megafonu. Spiker przedstawia Barborę Černą-Dvořákovą i w tym momencie rozbrzmiewają w jej rękach skrzypce.
– Zagrałam czeski hymn narodowy. Gdy zaczynałam, na trybunach było gwarno. Dopiero po kilku sekundach kibice zorientowali się, że rozbrzmiewa hymn i zaczęli śpiewać. To było dla mnie ogromne przeżycie, no i po meczu w mediach ukazały się bardzo pochlebne opinie na temat oprawy muzycznej meczu i mojej gry – wspomina rzeczniczka prasowa i artystka w jednej osobie.
A jakie były początki jej muzycznych zainteresowań?
– Mam starsze od siebie o 12 lat siostry. Gdy byłam mała, z zainteresowaniem podglądałam, jak ćwiczą grę na skrzypcach. Podobało mi się. Tak narodziła się moja miłość do tego instrumentu, która trwa nieprzerwanie do tej pory. Gdy miałam cztery lata, rodzice zaprowadzili mnie do Szkoły Sztuki Ludowej w Hawierzowie. Kierownictwo placówki wyraziło zgodę na przyjęcie mnie, robiąc wyjątek, ponieważ zgodnie z regulaminem powinnam wtedy mieć ukończony szósty rok życia. Wybrano dla mnie indywidualny tok nauczania metodą Suzuki, polegającą na tym, że gra się ze słuchu, bez czytania nut. I to był świetny pomysł – wspomina.
Mała Barborka czyniła duże postępy i gdy jej koleżanki i koledzy z klasy do znudzenia ćwiczyli „Wlazł kotek na płotek”, ona pewnego dnia wycięła wzorowo jeden z koncertów Vivaldiego. Regularnie wygrywała konkursy skrzypcowe, a po ukończeniu muzycznej szkoły podstawowej bez problemu dostała się do ostrawskiego konserwatorium.
– Skrzypce, fortepian i altówka. Te trzy instrumenty pilnie studiowałam przez całe sześć lat. Grałam też w szkolnej orkiestrze. W pewnym momencie poczułam zmęczenie tym dość monotonnym repertuarem. Kończyłam dwadzieścia lat i nie miałam planu, co dalej z sobą zrobić. Koleżanki i koledzy poświęcali skrzypcom pięć, niektórzy nawet osiem godzin dziennie. Mnie się to przestało podobać. Poczułam wręcz niechęć do codziennych ćwiczeń. Poza tym nie zamierzałam poświęcać się zawodowo muzyce. Po otrzymaniu dyplomu postanowiłam studiować filozofię na Uniwersytecie Ostrawskim. Jako że uczelnia nie prowadziła wówczas studiów magisterskich w tym kierunku, posiadając już tytuł bakałarza, kontynuowałam naukę na Uniwersytecie Śląskim w Opawie – wyjaśnia.
Z muzyki Barbora Černa-Dvořákova mimo wszystko w stu procentach nie zrezygnowała. Dowiedziawszy się, że jedna z ostrawskich pop-rockowych grup muzycznych o nazwie Ave!Band poszukuje pilnie skrzypaczki, a zarazem wokalistki, nie zastanawiała się nawet minuty i zgłosiła swój akces. Już po pierwszym przesłuchaniu zapadła decyzja: „bierzemy cię na stałe do zespołu”.
– Czy wpłynęłam na brzmienie tej kapeli? Pewnie tak. Kilka piosenek, które obecnie gramy, to wręcz typowe utwory skrzypcowe. Lubię takie brzmienie – przyznaje artystka.
Jednak by występować z pop-rockowym repertuarem, musiała pożegnać się z tradycyjnym instrumentem na rzecz elektrycznego.
– Pojawił się problem, czy dam sobie z tym radę. W końcu, było nie było, jest to trochę zmodyfikowany instrument w stosunku do oryginału – wskazuje Barbora.
Skrzypce elektryczne pozbawione są pudła rezonansowego, zaś ich dźwięk generowany jest poprzez przetwornik zamieniający drgania strun w elektryczny sygnał wysyłany do wzmacniacza. A zatem dźwięk ten nie jest w żaden sposób generowany akustycznie, lecz właśnie elektrycznie. I nade wszystko jest to nieco inny dźwięk niż skrzypiec klasycznych. Nikt jednak nie zaprzeczy, że to właśnie skrzypce elektryczne najlepiej sprawdzają się w przypadku muzyki rozrywkowej, jazzowej, a zwłaszcza koncertów plenerowych. Trudniej jest natomiast zagrać na nich solowy koncert lub nawet z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej. Mogłoby to zabrzmieć wręcz fatalnie.
– Szkopuł w tym, że gry na skrzypcach nie uczy się w oparciu o elektryczną wersję tego instrumentu, ale nabyta wiedza i wprawa pozwalają na łatwe jego opanowanie. Wyjątek stanowią kompozycje jazzowe. W tym przypadku w grę już wchodzi improwizacja. Trzeba się jej uczyć, dużo ćwiczyć. My skupiliśmy się na własnych kompozycjach oraz coverach, standardach utrzymanych w konwencji pop rocka. Najchętniej koncertujemy w ramach wystaw, w klubach, bardziej do słuchania niż do tańca. Nie występujemy dla pieniędzy, gramy to, co lubimy i co sprawia nam radość – tłumaczy.
Nie tak dawno temu zespół otrzymał zaproszenie na występ do ostrawskiego więzienia.
– To było niesamowite doświadczenie. Staraliśmy się dobierać repertuar tak, aby nie poruszyć żadnego drażliwego tematu, ale ostatecznie penitencjariuszom spodobała się nasza piosenka o pieniądzach. „Jakby chcieli mi chałupę okraść, to nawet alarm nie pomoże, dzisiaj złodzieje to ludzie z jajami”. Tak brzmią słowa refrenu – śmieje się Barbora Černá-Dvořáková.
Skrzypaczka na co dzień pracuje w charakterze rzeczniczki czeskiej spółki węglowej OKD. Zanim jednak trafiła do górnictwa, przepracowała kilka lat w hucie ArcelorMittal w Ostrawie, najpierw w charakterze tłumaczki, a następnie rzeczniczki. Kiedy zmienił się właściciel, wyraźnie zaiskrzyło. Poszło o styl pracy.
– Mam inny pogląd na działalność PR-ową. Cenię sobie otwartość na media, ale także w wewnętrznych kontaktach z pracownikami. Załoga każdej firmy musi mieć jasny przekaz o tym, jaka jest jej bieżąca sytuacja ekonomiczna i plany na przyszłość. To kształtuje atmosferę pracy w zespole. Gdy więc nadeszła propozycja z OKD, złożyłam moją ofertę i została ona przyjęta. Wiedziałam, że łatwo nie będzie, bo przecież górnictwo uznaje się powszechnie za branżę schyłkową i bywa, że czasami jest negatywnie odbierane przez społeczeństwo. Dlatego staram się wskazywać na fakt, że choć za kilka już lat zakończy się definitywnie eksploatacja węgla w naszym zagłębiu, to przecież właśnie tej gałęzi przemysłu nasz kraj i region zawdzięcza rozwój. Czuję, że do świadomości większości społeczeństwa fakt ten już dotarł – podsumowuje Barbora Černá-Dvořáková.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
