Zakłady Górnicze Rudna, które są uznawane za jedną z największych głębinowych kopalń rudy miedzi na świecie, w tym roku obchodzą szczególny jubileusz. 50 lat temu osiągnęły 25 proc. projektowanego wydobycia i zostały oficjalnie przekazane do eksploatacji. Miało to miejsce dokładnie w lipcu 1974 r.
ZG Rudna znajdują się na północ od miasta Polkowice. Kopalnia eksploatuje przede wszystkim złoże Rudna, ale prowadzi też roboty udostępniające i eksploatacyjne w złożach Sieroszowice, Głogów Głęboki-Przemysłowy oraz Lubin-Małomice.
Największa miąższość
ZG Rudna zaprojektowano z rozmachem – wprowadzono rozwiązania technicznie i technologicznie odmienne od wcześniej stosowanych w Zagłębiu Miedziowym. Korzystano jednak z doświadczeń zdobytych podczas budowy i eksploatacji kopalń Lubin i Polkowice. Odważny projekt spełnił pokładane w nim oczekiwania, co znalazło odzwierciedlenie w dynamice wzrostu wydobycia: w pierwszym roku działalności było to 1,9 mln t rudy, a w 1983 r. wskaźnik ten osiągnął poziom 11,3 mln t. Obecna, średnia zdolność produkcyjna wynosi około 12 mln t rudy rocznie.
Jak podaje KGHM, wśród polskich złóż użytkowanych przez koncern to właśnie Rudna wyróżnia się największą miąższością sięgającą nawet kilkunastu metrów. W złożu tym dominujący udział ma ruda piaskowcowa stanowiąca blisko 80 proc. zasobów, rudy węglanowe stanowią około 15 proc., a łupki miedzionośne jedynie 5 proc. masy złoża. Głębokość zalegania skał miedzionośnych w złożu Rudna wynosi od 844 do 1250 m, a złoża Głogów Głęboki-Przemysłowy sięga aż do 1385 m.
Eksploatacja złoża na terenie ZG Rudna prowadzona jest w trzech rejonach wydobywczych: GG-1, GG-2 oraz GG-3. Proces produkcyjny realizowany jest z zastosowaniem systemów eksploatacji komorowo-filarowych. Urabianie skał odbywa się techniką strzałową, zarówno w fazie robót udostępniająco-przygotowawczych, jak i eksploatacyjnych. Odstawa urobku z przodków realizowana jest za pomocą maszyn ładująco-odstawczych i wozów odstawczych. Transport poziomy odbywa się poprzez przenośniki taśmowe.
Z kopalnią związany jest także GG-1 w Kwielicach, który sięga 1348 m i jest najgłębszym wyrobiskiem w Polsce.
W czerwcu ub.r. doszło do kluczowego dla tego projektu połączenia szybu z Zakładami Górniczymi Rudna. Szyb GG-1, który nosi imię prof. Józefa Zwierzynieckiego, ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju miedziowego koncernu. Pozwoli na udostępnienie nowych obszarów złoża miedzi i przedłużenie funkcjonowania kopalń Polkowice-Sieroszowice oraz Rudna. Inwestycja wpłynie też na poprawę warunków wentylacyjnych i klimatyzacyjnych pracy górników oraz skróci drogi dojazdów załóg do wyrobisk.
Trzydziesty pierwszy szyb
Kompleks szybu GG-1 powstaje w ramach Programu Udostępniania Złoża prowadzonego przez Departament Rozwoju Struktury Wydobywczej w Centrali KGHM. Prace prowadziła spółka z Grupy Kapitałowej KGHM, PeBeKa. Szyb GG-1 jest jednym z najważniejszych obiektów, który będzie służył udostępnieniu obszaru górniczego Głogów Głęboki-Przemysłowy.
Budowa szybu GG-1 rozpoczęła się w 2010 r. Dwa lata później zaczęła powstawać wieża szybowa, która jest jedną z najwyższych stawianych dotychczas przez KGHM. Ma 45,5 m wysokości i waży 1100 t. Urządzenia wykorzystywane przy głębieniu szybu to m.in. skomplikowany system wyciągowy z kilkunastoma stalowymi linami. Każda o długości ponad 1500 m, niektóre ważyły nawet 20 t.
Szyb GG-1 to trzydziesty pierwszy szyb spółki w Zagłębiu Miedziowym. Natomiast, jak informuje miedziowy koncern, trwają już prace poprzedzające budowę kolejnych trzech szybów oraz innych ważnych obiektów technicznych w ramach Programu Udostępnienia Złoża w nowych obszarach koncesyjnych.
Zapisana w historii Polski
ZG Rudna w ciągu 50 lat zdążyła się także zapisać w historii Polski. Wspominając wydarzenia związane ze stanem wojennym, głównie kojarzy się kopalnie znajdujące się na Górnym Śląsku, czyli Wujek, Piast i Manifest Lipcowy. Załoga Rudnej także zaprotestowała. 14 grudnia w kopalni rozpoczęła się akcja, w której według szacunków wzięło udział od 5 do 7 tys. pracowników. Rudna została spacyfikowana 17 grudnia.
W ciągu tych pięciu dekad historię dolnośląskiej kopalni naznaczyły także katastrofy. Do największej doszło 29 listopada 2016 r. W wyniku wstrząsu na głębokości 1130 m zginęło ośmiu górników. W pierwszą rocznicę tej tragedii przy centrali KGHM w Lubinie odsłonięto pamiątkową tablicę, którą umieszczono na głazie pochodzącym z rejonu katastrofy. Głaz jest otoczony przez osiem mniejszych kamieni symbolizujących ofiary z 2016 r. Ponadto 29 listopada w spółce jest obchodzony Dzień Pamięci Ofiar Wypadków.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
