Bliskie finiszu przeniesienie aktywów węglowych polskiej energetyki do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego dla portalu nettg.pl Gospodarka-Ludzie komentuje prof. WOJCIECH SUWAŁA z Wydziału Energetyki i Paliw, Katedry Zrównoważonego Rozwoju Energetycznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Zachowanie bezpieczeństwa energetycznego dzięki wykorzystywaniu przez lata węgla przez NABE pozwoli grupom energetycznym na przyspieszenie transformacji, co już widać w planach PGE do 2030 i 2040 roku. W tym kontekście strategie rozwoju spółek energetycznych, zakładających modernizację wytwarzania i dystrybucji, należy uznać za spójne z planami rządu.
Bliskie finiszu przeniesienie aktywów węglowych polskiej energetyki do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego otwiera nowe wyzwania przed polskimi spółkami energetycznymi. NABE, która przejmuje elektrownie węglowe niezbędne w obecnym systemie energetycznym kraju, zabezpieczy znaczące dostawy energii. Mimo rozwoju generacji ze źródeł odnawialnych konieczne jest dalsze utrzymywanie źródeł kontrolowalnych. Obecnie to praktycznie elektrownie węglowe i gazowe, a w przyszłości - jądrowe. Długofalowy cel, jakim jest neutralność klimatyczna, oznacza stopniowe zastępowanie węgla przez źródła nisko- i zeroemisyjne.
Powstające obecnie NABE będzie jeszcze przez ok. 20 lub więcej lat zapewniało energię wytwarzaną z węgla, umożliwiając w tym czasie grupom energetycznym budowę farm wiatrowych na morzu i lądzie, rozwój fotowoltaiki oraz energetyki jądrowej, a także magazynów energii, stabilizującej zależne od pogody odnawialne źródła energii. Strategie spółek energetycznych (np. ostatnio ogłoszona przez PGE) prowadzą do uzyskania nisko- i zeroemisyjnego modelu polskiej energetyki oraz zapewnienia Polsce bezpieczeństwa i suwerenności energetycznej w przyszłości.
Proces modernizacji sektora potrwa dekady, bo polski miks energetyczny wciąż jest w ok. 70 proc. oparty na węglu i nie ma możliwości jego radykalnej zmiany w krótkim terminie. Zastąpienie węgla w sektorze energetycznym wiąże się z długotrwałymi i kosztownymi inwestycjami, realizowanymi przez największe grupy energetyczne i nowo powstałe spółki, które mają inwestować w energetykę jądrową.
Zachowanie bezpieczeństwa energetycznego dzięki wykorzystywaniu przez lata węgla przez NABE pozwoli grupom energetycznym na przyspieszenie transformacji, co już widać w planach PGE do 2030 i 2040 roku. Warto przypomnieć, że przyjęta w 2021 r. przez rząd strategia energetyczna ujęta w PEP 2040 opiera się na trzech filarach - sprawiedliwej transformacji, zeroemisyjnym systemie energetycznym i dobrej jakości powietrza - wyznaczając kierunki transformacji realizowane przez polskie firmy energetyczne. W tym kontekście strategie rozwoju spółek energetycznych, zakładających modernizację wytwarzania i dystrybucji, należy uznać za spójne z planami rządu.
Zarówno w polityce energetycznej Polski, jak i w niezależnych studiach, przyjmuje się, że węgiel pozostanie paliwem dla energetyki co najmniej do lat czterdziestych. Oznacza to jednocześnie możliwość przygotowania sprawiedliwej, powolnej transformacji regionów górniczych.
Polskie górnictwo pozostanie nadal kluczowym dostawcą surowca dla krajowych elektrowni węglowych, które niebawem zostaną skupione w NABE – w tym zakresie zmianie ulegnie organizacją długoletniej symbiozy górnictwa energetyki. Trend ograniczania zużycia węgla, którego największym konsumentem wciąż jest energetyka, będzie postępował.
Wyraźnie widać – nie tylko w Polsce, ale i całej Europie - realne zmniejszenie produkcji energii z paliw kopalnych. Udział węgla w produkcji energii systematycznie spada, w pewnej mierze za sprawą dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii, w tym prosumenckich, które w tym roku przekroczyły już 20 proc. dostaw energii. Trend ten wskazuje, że z każdym rokiem węgiel będzie zmniejszał swój udział w produkcji energii.
Suwerenność energetyczna przez najbliższe lata wymaga dalszego korzystania z generacji z węgla. NABE ma w tej sytuacji niejako podwójna rolę zabezpieczenia dostaw energii ze sterowalnych źródeł węglowych, a zarazem nadania właściwego tempa transformacji regionów górniczych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
