15 sierpnia. W tym dniu jedna i druga Korea świętują (każda po swojemu) Dzień Wyzwolenia. Indie i Kongo mają święta niepodległości. Liechtenstein także. W Kostaryce fetują Dzień Matki. A w krajach katolickich obchodzone jest święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, które u nas zbiega się ze Świętem Wojska Polskiego.
Dodajmy, że wojskowe święto idzie w parze z innym kościelnym - Matki Boskiej Zwycięskiej. 15 sierpnia jest dniem wolnym od pracy (za PRL nie był takim, również w święto Ludowego Wojska Polskiego trzeba było iść do pracy).
Tradycja święta żołnierza sięga początków II RP, a święta maryjnego początków państwa polskiego. Dodajmy, że w transformującej się Polsce łatwiej było wprowadzić do kalendarza święto religijne niż wojskowe. W pierwszym przypadku nastąpiło to już w 1989 r. W drugim - dopiero w 1992 r.
Święto Wojska Polskiego, zwane wówczas Świętem Żołnierza, ustanowiono w 1923 r. na pamiątkę strategicznego zwrotu na korzyść polskiej armii walczącej pod Warszawą z Armią Czerwoną. A ten fakt miał miejsce 15 sierpnia 1920 r. A, że w tym dniu przypadało maryjne święto, to zwycięskie polskie kontruderzenie nazwano "cudem nad Wisłą", w którym zwycięstwo nad bolszewikami zawdzięczaliśmy boskiej ingerencji.
Nie da się wykluczyć, ani potwierdzić, czy taka miała miejsce. Wszakże jednak to zwycięski manewr Józefa Piłsudskiego i jego sztabowców zapewnił Wojsku Polskiemu sukces, a nastawieni opozycyjnie w stosunku do piłsudczyków narodowcy ukuli legendę "cudu nad Wisłą". Nie tyle dla podniesienia rangi Matki Boskiej, co zdyskredytowania faktycznych zasług Marszałka i jego współpracowników-legionistów wspieranych przez francuskich doradców. Zresztą, to że bitwy warszawskiej nie wygraliśmy 15 sierpnia (trwała ona od 13 do 25 sierpnia) dla antypiłsudczykowskiej opozycji nie miało większego znaczenia.
Narodowa Demokracja już wtedy broniła swojej tezy o nadprzyrodzonym autorstwie zwycięstwa nad krasjoarmiejcami. Podkreślała, że w tym dniu zginął na polu chwały ks. Ignacy Skorupka, czym tak podniósł na duchu polskich żołnierzy, że ci przestali się cofać (za plecami mieli Warszawę) i przystąpili do kontrnatarcia.
W powszechnej świadomości ks. Skorupka zachował się, jako ten, który szedł z krzyżem w dłoni na strzelających do niego bolszewików, a za nim podążali polscy żołnierze. Tymczasem kapłan zginął od kuli dzień wcześniej, pod Ossowem w okolicy Wołomina. I nie szedł z krzyżem na bolszewika, ale pochylał się nad ciężko rannym, umierającym żołnierzem.
Podczas II wojny światowej Święto Żołnierza obchodzono tak w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. A po wojnie nawet i w (ludowym) Wojsku Polskim do 1947 r.
Oficjalnie nowym świętem Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej (pod 1952 r. dodano do oficjalnej nazwy armii, nieoficjalnie zwanej Ludowym Wojskiem Polskim, przymiotnik "Ludowej") stał się 12 października.
Wtedy to, w roku 1943, 1. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki weszła po raz pierwszy do walki w bitwie pod Lenino.
I o ile "stare święto" nawiązywało do zwycięskiej bitwy, o tyle to nowe najwyżej do bitwy bez rozstrzygnięcia. Faktycznie zaś do prawie klęski, jeśli zważyć na straty Dywizji i tego, że gdyby nie została zluzowana przez jednostki Armii Czerwonej, to mogłaby przestać istnieć.
Tak więc rocznica chrztu bojowego LWP oficjalnie została uznana za jego święto dekretem Rady Ministrów (podpisanym przez przewodniczącego Rady Państwa Józefa Cyrankiewicza i prezydenta Bolesława Bieruta) z 7 października 1950 r. Dopiero ustawą Sejmu z 30 lipca 1992 r. wykreślono to święto z kalendarza wydarzeń państwowych.
Na koniec dodajmy, że 15 sierpnia był nieformalnym świętem polskiego żołnierza już w czasach Księstwa Warszawskiego. W tym dniu urodził się Napoleon Bonaparte. Przed wojną polsko-radziecką Wojsko Polskie świętowało również w sierpniu - szóstego, w rocznicę wyruszenia w walki Pierwszej Kompanii Kadrowej (1914 r.), dowodzonej przez komendanta Józefa Piłsudskiego.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
