Czas przejazdu krótszy o 15 proc. - to pierwszy efekt działania w Katowicach Inteligentnego Systemu Transportowego, czyli tzw. ITS-u. ITS to wiele podsystemów o różnych funkcjach, które usprawniają komunikację w mieście. Najważniejszym z nich jest ten odpowiadający za sterowanie sygnalizacjami świetlnymi. ITS ma sprawić, że ruch na głównych arteriach Katowic będzie płynniejszy i dzięki temu zmniejszy się emisja spalin.
- Wykorzystując zainstalowane w nawierzchni jezdni pętle indukcyjne oraz umieszczone nad ulicami kamery wideodetekcji może weryfikować aktualne natężenie ruchu i zmieniać długość wyświetlania danego rodzaju światła dla konkretnego kierunku. To szczególnie ważne, gdy jeden z wjazdów na skrzyżowanie będzie zakorkowany, a na innych będzie zdecydowanie mniej pojazdów. Nad działaniem systemu czuwają operatorzy Centrum Sterowania Ruchem, którzy w razie potrzeby mogą przejąć kontrolę nad sygnalizacją świetlną i ręcznie zmodyfikować ustawienia – wyjaśnia Piotr Handwerker, dyrektor Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Katowicach.
W efekcie końcowym ITS poprawia płynność ruchu, co ma wpływ nie tylko na oszczędność czasu, ale także pozwala ograniczyć emisję spalin. Pokazują to też liczby. Wykonawca miał za zadanie wykonać przejazdy samochodem osobowym, autobusem oraz tramwajem na wskazanych ciągach komunikacyjnych przed i po wdrożeniu systemu ITS. Wykonano objazdy kilkukrotnie w każdym ze szczytów – porannym i popołudniowym – oraz w okresie międzyszczytowym. Na podstawie otrzymanych danych oszacowano, że system skrócił czas przejazdu o 15 proc.
Podsystem sterowania sygnalizacją świetlną oraz inne funkcjonalności ITS są dodatkowo zintegrowane z Systemem Dynamicznej Informacji Pasażerskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego. Ma to pozwolić na zapewnienie priorytetu przejazdu pojazdom komunikacji publicznej. Aktualnie działa priorytet dla linii tramwajowych łączących Śródmieście z Centrami Przesiadkowymi Zawodzie i Brynów. W następnym etapie planowane są testy działania priorytetu na wybranych ciągach komunikacyjnych nie tylko dla transportu szynowego, ale także dla autobusów. Dla opóźnionych pojazdów czas oczekiwania na zielone światło będzie skrócony, co ułatwi zmniejszenie opóźnienia.
ITS nie tylko wpływa na ustawienia sygnalizatorów świetlnych na skrzyżowaniach, ale także „komunikuje się” z uczestnikami ruchu. Wykorzystywane do tego są dwa nośniki – tablice zmiennej treści VMS oraz znaki TIP – które obsługiwane są przez podsystem dynamicznej informacji dla kierowców. VMS służą do informowania kierowców o aktualnych warunkach na drodze. Komunikaty mogą informować o prowadzonych robotach, oblodzeniu nawierzchni czy też czasie potrzebnym na dotarcie do określonego punktu w mieście. Wszystkie te komunikaty wyświetlane są na tablicach zlokalizowanych w różnych punktach miasta. Drugi rodzaj znaków to TIP-y, czyli 12 tablic informujących o zajętości miejsc parkingowych w pobliżu. Z wyświetlacza kierowca może odczytać, ile miejsc w okolicy jest dostępnych. Dodatkowo informacje prezentowane są w różnych kolorach. Zielony oznacza dużą liczbę wolnych miejsc, żółty wskazuje na ograniczoną liczbę, a czerwony przekazuje, że jest ich niewiele. To rozwiązanie pozwala na szybką ocenę, czy w danej lokalizacji znajdziemy miejsce bez problemu czy może trzeba będzie go szukać nieco dłużej.
ITS na bieżąco analizuje pozyskane dane z katowickich ulic i dostosowuje parametry sygnałów zielonych oraz układów faz na skrzyżowaniach (chodzi o długość wyświetlania danego światła) do aktualnych warunków drogowych. Na efektywność jego działania ma również wpływ odpowiednie zachowanie uczestników ruchu.
- Na skrzyżowaniach kierowcy powinni podjeżdżać jak najbliżej linii warunkowego zatrzymania, by urządzenia zarejestrowały ich obecność. Nie należy także zachowywać zbyt dużych odstępów między pojazdami podczas przejazdu przez skrzyżowanie. Warto pamiętać, że sygnały zielone oraz układy faz na skrzyżowaniach są zmienne i zależne od natężenia ruchu, co oznacza że kierowcy nie powinni jeździć „na pamięć”, ale obserwować sygnalizatory świetlne. Z kolei pieszych prosimy o to, by pamiętali, że aby otrzymać sygnał zielony na przejściu należy wcześniej nacisnąć na przycisk zgłoszeniowy - tłumaczy Paweł Pluszke, p.o. kierownika Działu ITS w Miejskim Zarządzie Ulic i Mostów.
Wdrażanie systemu ITS w Katowicach uzyskało dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości ok. 67,2 mln zł. To aż 85 proc. całkowitych kosztów projektu.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
