Przetargi preferują tańszych, minimalizując oczekiwania zarobkowe

- Ludzie s... stamtąd, gdzie są głodowe zarobki. Trudno się dziwić, że uciekają z geszeftów, gdzie kombinatorstwo i łapówki zastępują układ zbiorowy. Z poważnych firm nie rejterują - tak bezceremonialną retoryką menedżer jednej z dużych firm, świadczących podziemne usługi, objaśnia problem transferu pracowników z okołogórniczych spółek do kopalń.

 

Utrzymuje on, że w jego przedsiębiorstwie fachowiec zarabia przeciętnie ponad 4 tys. zł miesięcznie. I, realizując kontrakty o wartości 20 mln, nie może sobie pozwolić, żeby go stracić.

 

- Tisze jediesz, dalsze budiesz... - odpowiada jednak na pytanie, dlaczego wzbrania się przed otwartym firmowaniem swoich opinii nazwiskiem.

 

Nienowy od lat problem chyba jednak się utrzymuje. Był jednym z głównych wątków niedawnego spotkania szefów firm usługowych w Okręgowym Urzędzie Górniczym w Gliwicach.

 

- Rzecz jest prosta. Kopalniany dozór przygląda się prowadzeniu robót przez te firmy, widzi, co który z ich pracowników potrafi, i wychwytuje tych najlepszych - powtarza jedną z wypowiedzi z tego spotkania dyrektor gliwickiego OUG-u Piotr Wojtacha.

 

"Echo" pogromu

 

Firm usługowych, wykonujących specjalistyczne roboty w zakładach górniczych, jest łącznie - licząc z oddziałami - 1698. Zatrudniają prawie 34 tys. pracowników.

 

Przedsiębiorstwo Robót Górniczych "Bytom" specjalizuje się m. in. w drążeniu poziomych i pochyłych wyrobisk korytarzowych, wykonawstwie szybowych zbiorników urobku, uzbrajaniu, przezbrajaniu i remontach szybów i szybików oraz drążeniu komór poziomych.

 

Prezes zarządu spółki Edmund Kupidło potwierdza, że 2-3 lata temu firma doświadczyła prawdziwego pogromu fachowców.

 

- Spośród 350 naszych pracowników, do kopalń, w których prowadziliśmy roboty, przeszło 50 pewnych, wyszkolonych zawodowców, głównie mechaników, ślusarzy, elektryków, strzałowych, ale też pracowników dozoru. Zleceniodawca wyłuskiwał przy tym pracowników młodych, ale już doświadczonych, czyli w wieku do 35 lat. Dziś mamy spokój. Problem ustał, ponieważ kopalnie Kompanii Węglowej nie przyjmują ludzi, niemniej wciąż negatywnie odczuwamy "echo" tamtego przetrzebienia załogi - wyjaśnia prezes Kupidło.

 

Węgiel to też pieniądz

 

W jego ocenie ludzie przechodzili do kopalń nie tyle z powodu dużo atrakcyjniejszych zarobków, raczej lepszych warunków socjalnych.

 

- Mieć 8 ton węgla albo nie mieć, to jednak różnica - wskazuje na jeden tylko atut spośród kopalnianych świadczeń.

 

- Choć, owszem, w kształtowaniu pensji również musimy być powściągliwi. Jedynym sposobem uzyskania zlecenia na roboty jest przetarg. A w nim decydującym kryterium jest, praktycznie rzecz biorąc, najniższa cena usługi - dodaje Kupidło.

 

Gliwicki Zakład Usług Górniczych jest dużą firmą. Zatrudnia prawie 1000 pracowników. Zajmuje się wykonywaniem podziemnych budowli górniczych, naprawami i renowacją szybów, obsługą i konserwacją maszyn i urządzeń górniczych oraz przebudową wyrobisk korytarzowych. Wiceprezes zarządu spółki ds. ekonomiczno-finansowych Jerzy Kocjan przyznaje, że w ubiegłym roku do kopalń Kompanii Węglowej i Jastrzębskiej Spółki Węglowej, dla których GZUG świadczy usługi budownictwa podziemnego, co miesiąc przechodziło przeciętnie po 10 pracowników. Firma najdotkliwiej odczuła drenaż kombajnistów i strzałowych.

 

W rodzinie

 

Wiceprezes Jerzy Kocjan powiada, że nie traktuje tych transferów w kategoriach jakiegoś szczególnego nieszczęścia.

 

- Stuprocentowym właścicielem GZUG-u jest Kompania Węglowa. W gruncie rzeczy więc nasz pracownik, który przenosi się do kopalni tej firmy, i tak nadal pozostaje jakby w rodzinie - wyjaśnia.

 

Ale przyznaje zarazem, że, odkąd zakłady Kompanii przestały przyjmować ludzi, gliwicka firma "odczuła ulgę".

 

- Świadczenia socjalne mamy na zbliżonym pułapie jak w kopalniach. Te ostatnie nieco nas przebijają zarobkami i to one kuszą pracowników. W tej sferze nie możemy ich przelicytować, ponieważ, mimo właścicielskiej dominacji Kompanii, w ogłaszanych przez tę spółkę przetargach na roboty nie możemy liczyć na jakiekolwiek fory. Nasze ceny muszą być dostosowane do rynkowych reguł gry - przekonuje Jerzy Kocjan.

 

Na ekstraklasę nie ma rady

 

Zajmujące się głównie przebudowami chodników, Biuro Specjalistycznych Usług Technicznych "Jar" jest niewielką firmą, zatrudniającą około 60 osób. Personalna wyrwa i tu regularnie sięga 5-10 proc. ekipy rocznie.

 

- Wezmę "surowego" chłopaka, porobi 3-4 lata, zdobędzie uprawnienia i składa wymówienie, bo wystarał się o pracę w kopalni - ilustruje bieg rzeczy prezes "Jaru" Jan Wójtowicz.

 

Jego zdaniem, zasadniczym magnesem, którym przyciąga możny, jest większe bezpieczeństwo socjalne, ale też atrakcyjniejsze widoki zawodowego rozwoju. Dlatego Wójtowicz traktuje to zjawisko ze stoickim spokojem.

 

- O kiepskiego pracownika nikt nie zabiega. Wezmą najlepszego. Nie ma się co oburzać, z tym po prostu trzeba się liczyć. Z dobrym fachowcem jest trochę tak, jak z dobrym piłkarzem. Wybije się w niższej lidze, zostaje zauważony i dostaje propozycję z ekstraklasy. W niej może się rozwijać. Sam bym poszedł - uśmiecha się Wójtowicz.

 

Cytowany już anonimowo menedżer ma prostą odpowiedź na pytanie, dlaczego, mimo tysięcy podań o przyjęcia do pracy na biurkach personalnych w kopalniach, ci wolą drenować z ludzi firmy usługowe.

 

- Łatwiej dać ogłoszenie do gazety niż otworzyć szkołę górniczą i z absolwentów wyszkolić własnych fachowców.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.