Jestem kobietą. Przepracowałam 18 lat, 8 miesięcy i 23 dni w górnictwie. Zostałam zwolniona z likwidowanego zakładu górniczego 31 grudnia 2013 r. Z dniem 1 stycznia 2014 r. podjęłam pracę w innym zakładzie pracy, gdzie przepracowałam 16 miesięcy i złożyłam wniosek do ZUS-u o emeryturę górniczą. Dostałam decyzję odmowną. Czy ZUS może mi zaliczyć okres pracy tj. 16 miesięcy w innym zakładzie jako okres pracy równorzędnej , ponieważ odeszłam z likwidowanego zakładu górniczego?
Praca "w górnictwie" nie jest równoznaczna z pracą górniczą określoną w art. 50c ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.), której wykonywanie uprawnia do przejścia na górniczą emeryturę. W przypadku kobiet górnicza emerytura ze względu na wiek przysługuje po ukończeniu 55 lat życia, jeżeli kobieta posiada okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej z pracą górniczą co najmniej 20 lat, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej. Wiek emerytalny wymagany od kobiet mających co najmniej 20 pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 ustawy - wynosi 50 lat. Za pracę równorzędną z pracą górniczą zgodnie z art. 50c ust. 2 ustawy emerytalnej uznaje się również zatrudnienie przy innych pracach, nie dłuższe niż 5 lat, do których pracownicy wykonujący prace określone w ustawie przeszli w związku z likwidacją kopalni, zakładu górniczego, przedsiębiorstwa lub innego podmiotu górniczego. Przejście pracownika na skutek likwidacji kopalni do jakiejkolwiek innej pracy "niegórniczej" i dopracowanie okresu nie dłuższego niż 5 lat - umożliwia uwzględnienie tego dodatkowego okresu zatrudnienia przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury jako okresu równorzędnego z pracą górniczą. Warto przypomnieć, że postępowanie w sprawie świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku ubezpieczonego. W oparciu o przedłożoną do wniosku dokumentację, właściwy organ rentowy wydaje decyzję w sprawie świadczeń. Od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można się odwołać (za pośrednictwem oddziału ZUS) do sądu okręgowego - sadu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie wnosi się na piśmie do oddziału ZUS, który wydał decyzję, albo ustnie do protokołu sporządzonego przez ten oddział i jest wolne od opłat. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, w indywidualnej sprawie ubezpieczony może zwrócić się na piśmie lub osobiście do właściwej jednostki organizacyjnej ZUS, w celu uzyskania szczegółowych informacji.
Czy do dniówek przepracowanych pod ziemią zalicza się także pierwszy dzień pracy, który był dniem szkolenia pozostającym w związku z podjętą pracą, za który zachowałem prawo do wynagrodzenia?
Ustalając okres pracy dla potrzeb emerytury górniczej - za równoznaczne ze zjazdem pod ziemię (dniówką przepracowaną pod ziemią) przyjmuje się:
- dni urlopu wypoczynkowego, urlopu szkoleniowego, delegacji służbowej,
- dni, w których pracownik odbywał obowiązkowe i kontrolne badania lekarskie, badania psychotechniczne,
- dni wolne przysługujące zgodnie z kodeksem pracy (np. z okazji uroczystych dni jak ślub, narodziny dziecka),
- inne dni usprawiedliwionej nieobecności pozostające w związku z wykonywaną pracą.
Ponieważ pracodawca jest obowiązany zaznajomić pracownika podejmującego pracę z zakresem obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonym stanowisku, podstawowymi uprawnieniami pracownika oraz przeszkolić pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy, dlatego pierwszy dzień pracy, w którym pracownik odbył szkolenia pozostające w związku z pracą są równoznaczne ze zjazdem pod ziemię.
Czy do obliczania urlopu górniczego będzie brana średnia urlopowa z kopalni? Czy też z SRK, a może ostatnie 3 miesiące i to będzie kopalnia i SRK?
Zasady obliczania wysokości świadczenia socjalnego przysługującego pracownikowi w okresie korzystania z urlopu górniczego albo urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, określają między innymi przepisy art. 11c ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2007r. nr 192, poz. 1379 ze zm.). Uprawnienia do urlopu górniczego lub urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, są przyznawane na wniosek pracownika i za zgodą pracodawcy. Świadczenia te nie są ustalane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, dlatego w sprawie szczegółowych informacji na temat wysokości świadczeń w okresie korzystania z urlopu górniczego, należy zwrócić się bezpośrednio do Spółki Restrukturyzacji Kopalń.
Mój mąż pracuje na kopalni jako pracownik dołowy przez 22 lata (posiadając 5000 dniówek w przeliczniku 1,8). Ma możliwość przejścia na urlop górniczy, ale na kopalni nikt nie podaje wyliczeń, jaka będzie wysokość świadczeń urlopu górniczego (konkretny sposób wyliczenia tego świadczenia) ani orientacyjnego wyliczenia emerytury po okresie tych 3 lat. Jego zarobki brutto to kwota 5000 zł. Proszę o ewentualne przedstawienie symulacji w/w temacie oraz jaki będzie przelicznik obowiązywał w czasie urlopu górniczego?
Zasady obliczania wysokości świadczenia socjalnego przysługującego pracownikowi w okresie korzystania z urlopu górniczego albo urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, określają między innymi przepisy art. 11c ustawy z dnia 7 września 2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. z 2007r. nr 192, poz. 1379 ze zm.). Świadczenia te nie są ustalane i wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, dlatego w sprawie szczegółowych informacji na temat wysokości świadczeń w okresie korzystania z urlopu górniczego, należy zwrócić się bezpośrednio do Spółki Restrukturyzacji Kopalń.
Przepracowałem 37 lat w warunkach szczególnych w tym roku kończę 60 lat czy mogę przejść na emeryturę pomostową?
Dla osób, które legitymują się okresami pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze czyli pracami wymienionymi w tzw. starych wykazach prac, względnie okresami pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na podstawie tzw. nowych wykazów prac - ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, przewiduje kilka możliwości uzyskania emerytury pomostowej. Możemy powiedzieć, że na ogólnych zasadach prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnił łącznie następujące warunki:
- urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku,
- ukończył co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn,
- udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
- posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,
- przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione w starych wykazach prac (prace w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) lub prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach prac, określone w załączniku nr 1 lub nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych,
- po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach prac, określone w załączniku nr 1 lub nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych,
- rozwiązał stosunek (stosunki) pracy.
W celu uzyskania potwierdzenia ewentualnych uprawnień do emerytury pomostowej, należy wystąpić z wnioskiem do właściwej ze względu na miejsce zamieszkania jednostki organizacyjnej ZUS. Do wniosku należy dołączyć między innymi dokumenty potwierdzające przebyte okresy składkowe i nieskładkowe, w tym okresy pracy w szczególnych warunkach, szczególnym charakterze.
Mam 53 lata. Od 2005 r jestem na górniczej emeryturze. Przepracowałem 20 lat na dole z przelicznikiem 1,5. Miałem też 5 lat urlopu górniczego. Od tego czasu przepracowałem na umowie o pracę 6 miesięcy jako elektryk na powierzchni oraz 12 miesięcy jako dozór niższy na dole w kopalni i pracuję nadal. Czy oraz kiedy będę mógł przeliczyć emeryturę z uwzględnieniem aktualnej kwoty bazowej?
Zasady ponownego ustalania wysokości świadczeń od aktualnie obowiązującej kwoty bazowej określają przepisy art. 110 ustawy emerytalnej oraz art. 110a tejże ustawy, wprowadzony od dnia 1 maja 2015r. ustawą z dnia 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r., poz. 552). W myśl art. 110 ustawy, wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w ustawie (tj. z 10 kolejnych lat kalendarzowych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia - aktualnie z okresu 1995 - 2014, lub w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu), jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego. Warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130 proc. Natomiast zgodnie z nowym zapisem art. 110a ustawy, wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w ustawie, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia do 250 proc. (co wynika z zapisu art. 15 ust. 5), jest wyższy niż 250 proc. Ustalenie wysokości emerytury zgodnie z art. 110a ustawy może nastąpić tylko raz. Aby sprawdzić, czy jest możliwe ustalenie wysokości emerytury od aktualnie obowiązującej kwoty bazowej, należy wystąpić do właściwej jednostki organizacyjnej ZUS z odpowiednim wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie pracy potwierdzające wysokość osiąganych zarobków (przychodów) z okresu po przyznaniu świadczenia, sporządzone na druku: ZUS Rp -7.
W przyszłym roku kończę 50 lat i chciałbym przejść na emeryturę. Przebieg pracy: 1983-1989 dozorca oddziału zabudów i likwidacji, 1989-1994 dyspozytor zbrojeń i likwidacji (sztygar zmianowy),1994 do nadal dyspozytor ruchu kopalni (nadsztygar górniczy). Czy będzie to możliwe i jaki przelicznik będzie mnie obowiązywał za przepracowany okres?
Zgodnie z art. 50a ust. 2 ustawy emerytalnej, górnicza emerytura przysługuje pracownikowi po ukończeniu 50 roku życia, jeżeli posiada co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej z pracą górniczą, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej tj. pracy wymienionej w art. 50c ust. 1 ustawy (liczonej w wymiarze pojedynczym). Należy wyjaśnić, że praca równorzędna z pracą górniczą została określona w art. 50c ust. 2 ustawy i dotyczy zatrudnienia w urzędach górniczych lub przy innych pracach w związku z likwidacją kopalni w wymiarze do 5 lat - na warunkach ustalonych w tym przepisie. Przy obliczaniu wysokości górniczych emerytur do niektórych okresów pracy górniczej stosuje się przeliczniki (art. 51 ust. 1 ustawy). W stosunku do okresów pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy - stosuje się przelicznik 1,5. Ubezpieczonym zatrudnionym na stanowiskach kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią - wymienionych w zarządzeniu nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią, w kopalniach siarki i kopalniach węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą - miesiące, w których pracownik przepracował pod ziemią wszystkie dniówki robocze - podlegają zaliczeniu do pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią z zastosowaniem przelicznika 1,5. W przypadku pracowników dozoru ruchu kopalń w oddziałach dołowych, zatrudnienie na stanowiskach: sztygara oddziału, sztygara zmianowego oddziału, nadgórnika i dozorcy oddziału, uznaje się za pracę wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią - bez potrzeby ustalania czasu pracy pod ziemią. Przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur do okresów pracy na tych stanowiskach, stosuje się przelicznik 1,5. Zastosowanie w indywidualnej sprawie odpowiednich przeliczników do poszczególnych okresów pracy górniczej, możliwe jest tylko na postawie dokumentacji będącej w posiadaniu organu rentowego po wcześniejszym ustaleniu prawa do górniczej emerytury, w związku ze zgłoszonym wnioskiem ubezpieczonego.
Mam 56 lat. Od 1 sierpnia 1987 r. pracuję na kopalni. Od 1 sierpnia 1987 r. do 31 grudnia 1988 r. pracowałem w laboratorium chemicznym w dziale przeróbki mechanicznej (praca w warunkach niebezpiecznych). Od 1 stycznia 1989 r. pracowałem jako inspektor ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Praca na tym stanowisko jest traktowana jako praca pod ziemią. Na to stanowisko było wymagane zatwierdzenie Urzędu Górniczego. Od 1 stycznia 1989 r. miałem zatwierdzenie uprawnienia na dozór średni w specjalności hydrogeolog pod ziemią. Od 2002 roku mam stwierdzone przez Urząd Górniczy kwalifikacje na dozór wyższy w specjalności ochrona środowiska pod ziemią. Mam stwierdzone 12 lat pracy górniczej (więcej niż połowę dniówek zjazdowych). Kiedy mogę się starać o emeryturę pomostową?
Dla osób, które legitymują się okresami pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze czyli pracami wymienionymi w tzw. starych wykazach prac, względnie okresami pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na podstawie tzw. nowych wykazów prac, jak również okresami pracy górniczej określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, przewiduje kilka możliwości uzyskania emerytury pomostowej. Na ogólnych zasadach prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnił łącznie następujące warunki:
- urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r,
- ukończył co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn,
- udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
- posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,
- przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymienione w starych wykazach prac (prace w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) lub prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach prac, określone w załączniku nr 1 lub nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych,
- po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w nowych wykazach prac, określone w załączniku nr 1 lub nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych,
- rozwiązał stosunek (stosunki) pracy.
W celu sprawdzenia ewentualnych uprawnień do emerytury pomostowej, należy wystąpić z wnioskiem do właściwej ze względu na miejsce zamieszkania jednostki organizacyjnej ZUS. Wniosek taki można złożyć w każdym czasie i przed rozwiązaniem stosunku pracy. Do wniosku należy dołączyć między innymi dokumenty potwierdzające przebyte okresy składkowe i nieskładkowe, w tym okresy pracy w szczególnych warunkach, szczególnym charakterze oraz okresy pracy górniczej. Na podstawie przedłożonej do wniosku dokumentacji właściwy oddział ZUS wyda decyzję, w której określi ewentualne uprawnienia (lub ich brak) do emerytury pomostowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
