Urodziłem się 11 lipca 1965 r. Pod ziemią pracuję od 12 listopada 1991 r. Z odrobieniem chorobowego mam odejść na emeryturę 18 sierpnia 2017 r. Posiadam 150 dniówek 1,8. Czy mogę je zamienić i odejść wcześniej na emeryturę?
Pracownikowi, który ukończył 50 lat życia i przepracował 25 lat pod ziemią, przysługuje emerytura górnicza. Z okresu 25 lat pracy górniczej wyłącza się miesiące, w których pracownik korzystał ze zwolnień lekarskich, i z treści pytania wynika, że takie okresy pan odpracowuje. W przypadku pracowników, przechodzących na emeryturę górniczą po ukończeniu 50 lat życia, jest możliwe, aby dniówki przodkowe (półtorakrotne) "uzupełniły" brakujący okres do wymaganych 25 lat. Jednak do takiego "uzupełnienia" ZUS przyjmuje połowę wypracowanych dniówek półtorakrotnych i przelicza je na lata, miesiące i dni. W pana przypadku do uzupełnienia można by przyjąć 75 dniówek, które po przeliczeniu dałyby okres, wynoszący 3 miesiące i 9 dni.
Otrzymałem decyzję odmowną w sprawie emerytury górniczej bez względu na wiek, ponieważ na dzień 8 września 2014 r,. tj. data wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu, udowodniłem 24 lata, 2 miesiące i 7 dni pracy górniczej, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią. W związku z tym mam pytanie: jeżeli od daty wystawienia tego zaświadczenia nadal pracowałbym pod ziemią i nie miał żadnych dni do odpracowania, to do kiedy musiałbym pracować?
ZUS, ustalając prawo do górniczej emerytury, oblicza faktyczny staż pracy górniczej na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów, potwierdzających zatrudnienie od rozpoczęcia do zakończenia pracy. W przypadku gdy pracownik składający wniosek o emeryturę nadal jest zatrudniony, ZUS zwykle wylicza staż pracy, przyjmując za ostatni dzień zatrudnienia datę wydania zaświadczenia o zatrudnieniu z ostatniego zakładu pracy. Jeżeli zatem ZUS obliczył, że na dzień 8 września 2014 r. udowodnił pan 24 lata i 2 miesiące pracy górniczej, to licząc od dnia 9 września 2014 r., musi Pan przepracować pod ziemią jeszcze 10 miesięcy, tj. kontynuować zatrudnienie do ok. 10 lipca 2015 r.
Mam ukończone 56 lat, pracuję na kopalni od lipca 1978 r. Mam zaliczone przez ZUS 18 lat pracy górniczej. Chciałbym dowiedzieć się, kiedy mogę przejść na emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej dla osób urodzonych w latach 1949-1968. Gdy osiągnę 60 lat, czy będę mógł skorzystać z emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej lub innej emerytury np. z emerytury pomostowej. Chciałbym powołać się na zapis z serwisu ZUS, który cytuję: Emerytura w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej dla osób urodzonych w latach 1949-1968. Emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej, na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej, mogą uzyskać również osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r., które warunki wymagane do uzyskania tego świadczenia spełniły do dnia 31 grudnia 2008 r., tj. do tej daty: posiadały wymagany staż składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn), udowodniły co najmniej 5 lat: pracy górniczej (określonej w art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej), wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo pracy górniczej (określonej w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5), wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki. Dodatkowym warunkiem, wymaganym do przyznania omawianej emerytury dla osób urodzonych w latach 1949-1968, jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego lub zgłoszenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE do budżetu państwa. Ubezpieczonemu, który spełnił wymienione warunki, powszechny wiek emerytalny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2012 r. (60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn) jest obniżany o 6 miesięcy za każdy rok wspomnianej pracy górniczej, wykonywanej stale, w pełnym wymiarze czasu pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat. Jak już wspomniałem, mam udokumentowane przez ZUS 18 lat pracy górniczej, czy mogę skorzystać z tego opisu powyżej, mam powyżej 25 lat składkowych, udowodniłem 5 lat pracy górniczej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, ten warunek spełniam do dnia 31 grudnia 2008 r. i nie przystąpiłem do otwartego funduszu emerytalnego. Czy mając wiek 56 lat i 18 lat pracy górniczej, mogę skorzystać z zapisu: Ubezpieczonemu, który spełnił wymienione warunki, powszechny wiek emerytalny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2012 r. (60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn) jest obniżany o 6 miesięcy za każdy rok wspomnianej pracy górniczej, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat?
Emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy górniczej, na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej, mogą uzyskać osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r., które wszystkie warunki wymagane do uzyskania tego świadczenia spełniły do dnia 31 grudnia 2008 r., tj. do tej daty udowodniły wymagany okres składkowy i nieskładkowy dla kobiet i mężczyzn wynoszący odpowiednio 20 i 25 lat, udowodniły co najmniej 5 lat pracy górniczej określonej w ustawie emerytalnej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego lub w kopalniach otworowych siarki, oraz osiągnęły obniżony wiek emerytalny. W tym przypadku powszechny wiek emerytalny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2012 r. tj. 60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn, jest obniżany o 6 miesięcy za każdy rok wspomnianej pracy górniczej, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat. Przykładowo, jeżeli ubezpieczony do dnia 31.12.2008 r. udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a w tym 18 pełnych lat pracy górniczej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co powoduje obniżenie powszechnego wieku emerytalnego o 9 lat, i do tego dnia ukończył wiek 56 lat - może ubiegać się o przyznanie emerytury w obniżonym wieku, jeszcze przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Oczywiście dodatkowym warunkiem wymaganym do przyznania emerytury jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego lub zgłoszenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE do budżetu państwa. Osoby, które do dnia 31 grudnia 2008 r. nie spełniły warunków na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej, mogą skorzystać z emerytury na powyższych zasadach w myśl art. 184 tejże ustawy. W tym jednak przypadku należy na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnić wymagany okres składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn) oraz co najmniej 5 lat pracy górniczej określonej w ustawie emerytalnej, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki. Powszechny wiek emerytalny obowiązujący do dnia 31 grudnia 2012 r. tj. 60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn, jest obniżany o 6 miesięcy za każdy rok wspomnianej pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat. Istotny jest również fakt, iż do obniżenia wieku emerytalnego uwzględnia się, okresy pracy górniczej przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r., jak i po dniu 31 grudnia 1998 r. Podane informacje nie są wystarczające, aby określić, kiedy może Pan przejść na emeryturę. Z pewnością po osiągnięciu wieku 60 lat i udowodnieniu wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej wymienionej w art. 50c ustawy emerytalnej, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy, może pan się ubiegać o przyznanie emerytury pomostowej. W celu potwierdzenia ewentualnych uprawnień do emerytury pomostowej lub też określenia ewentualnych uprawnień do wcześniejszej emerytury można wystąpić z konkretnym wnioskiem do właściwej jednostki ZUS.
Jeśli stanowisko osoby dozoru ruchu pod ziemią nie jest ujęte w Zarządzeniu nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią w kopalni siarki i kopalniach węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą (Dz. Urz. MPiH z 1 lipca 1995 r. nr 1, poz. 4), to czy wymagane przez pracodawcę na tym stanowisku i fizycznie wykonywane 8 zjazdów pod ziemię w miesiącu wystarczają, aby te miesiące zostały zaliczone jako praca górnicza?
Za pracę górniczą uznaje się pracę pod ziemią na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu, określonych w Zarządzeniu nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. Jeżeli stanowisko, na którym pracownik jest zatrudniony, nie figuruje w powyższym zarządzeniu, okres pracy górniczej należy udokumentować miesięcznym wykazem zjazdów pod ziemię. W tym przypadku do pracy górniczej podlegają zaliczeniu tylko te miesiące, w których pracownik przepracował co najmniej połowę dniówek roboczych pod ziemią. Zjazd pod ziemię traktuje się jak dniówkę roboczą. Do dniówek przepracowanych pod ziemią uwzględnieniu podlegają również okresy urlopu wypoczynkowego, szkolenia, delegacji służbowych i innych nieobecności pozostających w związku z wykonywaną pracą, za które pracownik zachował prawo do wynagrodzenia. Miesięczny wykaz zjazdów nie będzie konieczny, gdy pracownik jest zatrudniony na stanowisku dozoru ruchu lub kierownictwa ruchu pod ziemią nieujętym w przywołanym na wstępie zarządzeniu, na które posiada zatwierdzenie Urzędu Górniczego.
1 lutego 2000 r. nabyłem prawo do emerytury górniczej (50 lat życia i 25 lat pracy górniczej). Pracowałem do 31 grudnia 2004 r. i od 1 stycznia 2005 r. miałem przyznaną emeryturę górniczą, którą zawiesiłem i nadal pracowałem, wykonując pracę górniczą do 31 grudnia 2006 r., i od 1 stycznia 2007 r. otrzymuję emeryturę górniczą. Czy mogę powtórnie przeliczyć tę emeryturę? Dnia 1 lutego 2015 r. ukończyłem 65 lat życia.
Aby ustalić, czy istnieje możliwość ponownego przeliczenia górniczej emerytury, należy z takim wnioskiem wystąpić do właściwego Oddziału ZUS. W oparciu o posiadaną dokumentację organ rentowy sprawdzi, czy w świetle obowiązujących przepisów przeliczenie pana świadczenia jest możliwe. Z pewnością po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, który w przypadku mężczyzn urodzonych od dnia 1 stycznia 1950 r. do dnia 31 marca 1950 r. wynosi 65 lat i 9 miesięcy, będzie pan mógł wystąpić z wnioskiem o emeryturę ustaloną na podstawie nowych, zreformowanych zasad. Wysokość nowej emerytury stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia (tj. kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w którym ubezpieczony przechodzi na emeryturę. Tablice trwania życia ogłasza corocznie prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim, w formie komunikatu, i obowiązują one od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku kalendarzowego. W przypadku, gdyby nowa emerytura okazała się niższa od górniczej emerytury, Oddział nadal będzie wypłacać świadczenie w dotychczasowej wysokości.
Mam skończone 60 lat. Urodziłem się 11 września 1954 r., w latach 1969-1972 uczęszczałem do szkoły górniczej. W latach 1972-1993 pracowałem jako górnik pod ziemią, w 1993 r. przeszedłem na rentę inwalidzką ze względu na stan zdrowia, na której jestem do dnia dzisiejszego. W tym czasie pracowałem w spółdzielni inwalidów w latach 1996-2002. Wszystkie okresy mam składkowe. Kiedy mogę ubiegać się o emeryturę i czy nie przysługuje mi ona od teraz?
Z podanych informacji wynika, że może pan ubiegać się o przyznanie emerytury pomostowej. Emerytura pomostowa z tytułu wykonywania pracy górniczej przysługuje m.in. ubezpieczonemu, który przed dniem 1 stycznia 2009 r., przez okres co najmniej 15 lat wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy prace górnicze. Ponadto ukończył 60 lat życia i posiada łącznie co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz rozwiązał stosunek (stosunki) pracy, jeżeli w nim pozostaje. W celu potwierdzenia uprawnień należy wystąpić do właściwej jednostki organizacyjnej ZUS z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej. Osoba, uprawniona do emerytury pomostowej i renty z tytułu niezdolności do pracy, może pobierać tylko jedno świadczenie — wyższe lub wybrane przez siebie. Można także rozważyć ewentualne uprawnienia do górniczej emerytury, jednak tylko w przypadku, gdy oprócz pracy górniczej w latach 1972-1993 posiada pan okresy pracy liczonej w wymiarze półtorakrotnym, tj. pracy w przodkach węglowych, pracy w szybach lub w drużynie ratowniczej. Aby uzyskać uprawnienia do górniczej emerytury, oprócz ukończonego wieku np. 55 lat, należy udowodnić 25 lat pracy górniczej, równorzędnej, a w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej (liczonej w wymiarze pojedynczym). Katalog prac górniczych i pracy równorzędnej zawiera art. 50c ustawy emerytalnej.
Konsultacja przygotowana została przez ekspertów z chorzowskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
