Górnictwo: koszty produkcji zmiejszone, oprócz płac

W ciągu trzech kwartałów tego roku górnictwo węgla kamiennego zmniejszyło wszystkie rodzaje kosztów, oprócz wynagrodzeń. Średni koszt produkcji tony węgla był o 58 groszy wyższy od jej średniej ceny - wynika z danych Ministerstwa Gospodarki.

Na swojej podstawowej działalności, jaką jest sprzedaż węgla, górnictwo straciło prawie 37,5 mln zł, a łączna strata sektora netto sięgnęła blisko 71,8 mln zł. W tym samym czasie przed rokiem zysk ze sprzedaży węgla sięgał 2,4 mld zł, a zysk netto prawie 1,7 mld zł.

Powodem strat jest przede wszystkim spadek cen węgla (średnio o 14,6 proc.) i spadek przychodów z jego sprzedaży (o 9,2 proc.). Dzięki zwiększonemu (o 66,6 proc.) eksportowi nieznacznie obniżył się (wobec stanu z początku roku) stan niesprzedanego węgla na zwałach - w końcu września 2013 r. było to poniżej 8 mln ton.

Z przeprowadzonego w ostatnim czasie w górnictwie audytu wynika, że kluczowym działaniem, służącym przywróceniu konkurencyjności sektora węgla kamiennego, będzie dostosowanie kosztów produkcji węgla do sytuacji rynkowej, czyli znacznie niższego niż jeszcze kilka lat temu poziomu cen węgla. Z danych resortu gospodarki wynika, że dotychczasowa obniżka kosztów w spółkach węglowych - choć zauważalna - wciąż nie zapewnia rentowności sprzedaży.

W ciągu trzech kwartałów tego roku koszty produkcji węgla kamiennego spadły o ponad 610 mln zł, czyli o ok. 3,5 proc., podczas gdy produkcja węgla zmalała w tym czasie o 3,3 proc. Zwiększył się natomiast (z 49,3 proc. do 51,8 proc.) udział wynagrodzeń w ogólnych kosztach. W firmie borykającej się z największymi problemami - Kompanii Węglowej - ten udział wynosi już ok. 65 proc. Koszty wynagrodzeń i związanych z nimi świadczeń wzrosły w górnictwie do końca września tego roku o 1,4 proc., przy spadku zatrudnienia o 2,8 proc. (4,2 tys. osób).

Największy, po wynagrodzeniach, udział w kosztach produkcji węgla mają koszty zużycia materiałów i energii, które w ciągu trzech kwartałów tego roku udało się obniżyć o 9,2 proc. wobec sytuacji sprzed roku. Kopalnie rezygnują też w części ze zlecania usług firmom zewnętrznym; koszty takich usług obniżono o 9,5 proc. Górnictwo obniżyło również inne koszty. Łącznie - bez uwzględnienia rosnących wynagrodzeń - koszty produkcji węgla spadły w tym roku o 8,3 proc., czyli prawie o 730 mln zł.

W przeliczeniu na każdą tonę węgla średni koszt wyniósł 298,91 zł, co przy średniej cenie 298,33 zł za tonę oznacza 58 groszy średniej straty na tonie. Na początku listopada, na podstawie wstępnych wyników sektora, stratę na tonie szacowano na 10 groszy więcej.

Średnia cena w ciągu trzech kwartałów tego roku była o 51,02 zł niższa, niż w tym samym czasie przed rokiem. Węgiel energetyczny kosztował w tym roku średnio 263,82 zł za tonę (spadek o 9,8 proc.), a węgiel koksowy 458,80 zł (spadek o 27 proc.). Spadek cen poskutkował zmniejszeniem przychodów ze sprzedaży węgla o prawie 1,7 mld zł.

Mimo obniżki kosztów produkcji węgla, koszty górnictwa ogółem wzrosły w ciągu trzech kwartałów tego roku, w odniesieniu do okresu styczeń-wrzesień 2012, o 3,2 proc. Wskaźnik ten obejmuje wszystkie koszty ponoszone przez spółki węglowe, a nie tylko te związane bezpośrednio z wydobyciem węgla.

W ciągu trzech kwartałów tego roku kopalnie wydobyły niespełna 55,8 mln ton węgla, prawie o 1,9 mln ton mniej niż przed rokiem (spadek o ok. 3,3 proc.). Wydobycie węgla koksowego było porównywalne z ubiegłorocznym (8,9 mln ton), spadek dotyczył natomiast węgla energetycznego (z 48,8 mln ton do 46,9 mln ton, czyli o 3,8 proc.). Wydobycie zredukowała przede wszystkim największa górnicza firma - Kompania Węglowa.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.